Από την πτώση είχαν σκοτωθεί ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, η 11μελής συνοδεία του και το 5μελές πλήρωμα του μοιραίου ελικοπτέρου - Το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε εφετειακή απόφαση που είχε κόψει τις αποζημιώσεις
Εννέα ανθρώπινα λάθη και παραλείψεις ήταν οι αιτίες που παρέσυραν στο θάνατο, στις 11 Σεπτεμβρίου του 2004, στην περιοχή της Σιθωνίας Χαλκιδικής, τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, την 11μελή συνοδεία του και το 5μελές πλήρωμα του μοιραίου ελικοπτέρου Σινούκ (CH-47D).
Αυτό αποφάνθηκαν οι σύμβουλοι Επικρατείας, ανατρέποντας κατά 180 μοίρες την αρνητική εφετειακή απόφαση για τους 30 και πλέον συγγενείς των θυμάτων της μοιραίας εκείνης πτήσης, ενώ άναψαν παράλληλα το «πράσινο φως» για τους επιδικαστούν αποζημιώσεις περίπου επτά εκατ. ευρώ.
Τους συγγενείς των θυμάτων τους εκπροσώπησαν στο ΣτΕ, ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος (πριν ανέλθει στο ανώτατο αξίωμα), ο καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών Χαράλαμπος Χρυσανθάκης και ο δικηγόρος Πειραιά Ηλίας Παυλάκης, και το Δημόσιο η Ευσταθία Τσαούση.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας, «ανασυροντας» τις μνήμες μέσα από τις σελίδες των 13 αποφάσεων που εξέδωσαν, σημειώνουν ότι το διασκευασμένο VIP ελικόπτερο σηκώθηκε από το στρατόπεδο Σακέτα στον Καρέα Αττικής και είχε προορισμό τις Καρυές του Αγίου Ορους.
Ωστόσο, 15 ναυτικά μίλια πριν προσγειωθεί χάθηκαν τα ίχνη του από το ραντάρ της Λήμνου. Το ελικόπτερο είχε συντριβεί στη θαλάσσια περιοχή του Σιγγιτικού Κόλπου της Σιθωνίας και όλοι οι επιβαίνοντες απεβίωσαν ακαριαία.
Η μοιραία αυτή πτήση αποσκοπούσε στο να προσκυνήσει ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Πέτρος ο Z’ και η συνοδεία του στο Αγιον Ορος.
Το μοιραίο Σινούκ μαζί με άλλα έξι ελικόπτερα της εταιρείας Boeing παραδόθηκαν στον Ελληνικό Στρατό στην εκπνοή του 2001.
Οι περίπου 30 συγγενείς των ανθρώπων που χάθηκαν κατά την πτώση του, στράφηκαν κατά του Ελληνικού Δημοσίου και ζητούσαν αποζημίωση για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν από τον θάνατο των συγγενικών τους προσώπων, λόγω παράνομων ενεργειών ή παραλείψεων των οργάνων του Δημοσίου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Μεταξύ των 30 ατόμων, οι 11 είναι συγγενείς του μακαριστού Πατριάρχη Αλεξανδρείας και οι τρεις η οικογένεια του δικηγόρου Γεωργίου Μαύρου.
Αρχικά δικαιώθηκαν από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, το οποίο αναγνώρισε ευθύνη του Δημοσίου και επιδικάστηκαν αποζημιώσεις, χαμηλότερες πάντως από τα ποσά που διεκδικούσαν.
Οι αποζημιώσεις επιδικάστηκαν επειδή υπέστησαν υπέρμετρη ζημιά λόγω του ψυχικού πόνου που δέχθηκαν από τον αιφνίδιο θάνατο των συγγενών τους.
Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, όμως, είχε την ακριβώς αντίθετη άποψη και αποφάνθηκε ότι οι συγγενείς των θυμάτων του Σινούκ δεν δικαιούνται αποζημίωση.
Οι εφέτες αναγνώρισαν ότι υπήρξαν μεν τυπικές παραβάσεις πλημμεληματικού χαρακτήρα κατά τη διάρκεια της μοιραίας πτήσης, αλλά δεν εντόπισαν παράνομες πράξεις ή παραλείψεις του πληρώματος του ελικοπτέρου, οι οποίες να έχουν άμεση συνάφεια μεταξύ των ενεργειών τους και της συντριβής του.
Το Εφετείο δικαιολόγησε ξεχωριστά (αυτοτελώς) καθεμία από τις ενέργειες του πληρώματος που τους αποδίδει το πόρισμα της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων και πιθανολογεί ότι αυτές συνέβαλαν στην πτώση του.
Οπως ήταν φυσικό, οι υποθέσεις οδηγήθηκαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι σύμβουλοι Επικρατείας, 11 χρόνια μετά την τραγική πτώση, με 13 αποφάσεις τους (ακολουθούν και άλλες) ανέτρεψαν συλλήβδην τις αρνητικές εφετειακές αποφάσεις.
Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο με πρόεδρο τον Νικόλαο Σακελλαρίου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Δημήτριο Εμμανουηλίδη, έκρινε ότι οι εφετειακές αποφάσεις «δεν είναι ορθές» και η κρίση του «δεν είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη».
Και αυτό γιατί το Εφετείο «δεν εξέφρασε κρίση» κατά πόσο οι πλημμέλειες που αποδίδονται στο πλήρωμα «σωρευτικά εκτιμώμενες, ως αποτελούσες ένα ενιαίο σύνολο, ήταν ικανές και πρόσφορες, αντικειμενικά εξεταζόμενες, να επιφέρουν το ζημιογόνο αποτέλεσμα, το οποίο άλλωστε, πράγματι επέφεραν». Απλά, «περιορίστηκε σε αυτοτελή κρίση μιας εκάστης εξ αυτών των πλημμελειών, δηλαδή τις εξέτασε μεμονωμένα».
Ετσι, οι εφετειακές αποφάσεις αναιρέθηκαν και παραπέμφθηκαν στο Εφετείο για νέα κρίση.
Τα εννέα αίτια που οδήγησαν στην πτώση του Σινούκ
1) Ο κυβερνήτης είχε χαρακτηριστεί ως οριακά έμπειρος χειριστής των Σινούκ CH-47D.
2) Του συγκυβερνήτη δεν ίσχυε το δελτίο ετήσιας υγειονομικής εξέτασης ιπταμένου.
3) Ο συγκυβερνήτης δεν είχε χαρακτηριστεί ως έμπειρος χειριστής των Σινούκ (δεν είχε τις απαιτούμενες ώρες πτήσης).
4) Ο συγκυβερνήτης δεν φορούσε ζώνη ασφαλείας.
5) Τρίτο άτομο (πιθανά ο Πατριάρχης) καθόταν στο κάθισμα, το οποίο προορίζεται για τον «επικεφαλής στρατευμάτων» που βρίσκεται στο θάλαμο διακυβέρνησης (μεταξύ και πίσω από τα καθίσματα των χειριστών) και η μετακίνησή του ανάγκασε μέλος του πληρώματος να τον βοηθήσει, κάτι που πιθανά είχε ως συνέπεια να πέσει στην κονσόλα του πιλοτηρίου.
6) Ο διακόπτης Flight Control HYD του πίνακα ελέγχου δεν ήταν στην προβλεπόμενη θέση (both), με συνέπεια την απώλεια πιέσεως και τη διαρροή υγρών πάνω στους επιβαίνοντες, κάτι που προκάλεσε άγχος στο πλήρωμα και πανικό στους επιβάτες.
7) Υπήρχε υπερφόρτιση των καρτών Α11 των δύο υπολογιστών των συστημάτων ελέγχου πτήσεως (AFCS), η οποία προκάλεσε απότομη εκτροπή σε έναν ή περισσότερους άξονες πτήσης.
8) Είχε αυξηθεί ο φόρτος εργασίας των χειριστών.
9) Υπήρχε γενικότερη επιβάρυνση στους στρατιωτικούς την περίοδο του ατυχήματος και λόγω της φύσης της συγκεκριμένης αποστολής.