Το «φιάσκο» - όπως εξελίχθηκε – του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών όπου ο Αλέξης Τσίπρας αντελήφθη ότι πρέπει να κινηθεί πλέον μόνος του μαζί με τους ΑΝΕΛ στις κρίσιμες ψηφοφορίες που ακολουθούν, ήγειρε εκ νέου σενάρια συγκυβέρνησης.
Σενάρια που έσπευσε να απορρίψει των μέγαρο Μαξίμου και να τα καταδικάσει ως εκπορευόμενα «από την διαπλοκή» και από «συγκεκριμένα εκδοτικά συγκροτήματα».
Υπάρχει όμως καπνός χωρίς φωτιά;
Τα αριθμητικά δεδομένα λένε ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διαθέτει μια εύθραυστη πλειοψηφία 153 βουλευτών – μετά τις διαγραφές του Στάθη Παναγούλη από τον Αλέξη Τσίπρα και του Νίκου Νικολόπουλου από τον Πάνο Καμμένο, όταν αρνήθηκαν να υπερψηφίσουν το νομοσχέδιο-σκούπα με τα προαπαιτούμενα.
Ομως, μέσα στο Δεκέμβριο έρχεται το ασφαλιστικό, που θα τα αλλάζει όλα στις συντάξεις και έχει προκαλέσει ήδη αντιδράσεις. Αν συνυπολογίσει κανείς ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης στη σύσκεψη του Σαββάτου υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν έστερξαν να βάλουν «πλάτη» στην κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου, είναι κατανοητό ότι τα πολιτικά δεδομένα δεν είναι ευνοϊκά για την παρούσα κυβέρνηση.
Το κρας-τεστ του ασφαλιστικού
Μπορεί ο Βασίλης Λεβέντης να λέει ότι έχει υπόψιν του 11 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που θα κάνουν «αντάρτικο» στην ψηφοφορία για το ασφαλιστικό, το Μαξίμου να απαντά ότι δεν φοβάται παρά ελάχιστες διαρροές (2-3) αλλά ακόμη και ένας βουλευτής να διαφοροποιηθεί φτάνει για την δημιουργία ακόμη πιο επιβαρυντικού κλίματος για την κυβέρνηση.
Είναι άγνωστο αν θα περάσει το ασφαλιστικό ακόμη, ωστόσο έστω και αν υπερψηφιστεί με «δανεικές» ψήφους από άλλα κόμματα, το πολιτικό άχθος για την κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου θα είναι εξαιρετικά βαρύ για να το κουβαλήσει μέχρι τα επόμενα νομοθετήματα.
Τα σενάρια
1. Μόνος και όσο αντέξει
Ο Αλέξης Τσίπρας προχωρά με την «κουτσουρεμένη» πλειοψηφία των 153 (συν-πλην 1-2 βουλευτών) και όσο αντέξει. Ο πολιτικός ορίζοντας προοιωνίζεται βραχύς με μια τόσο ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, παρότι τύποις η κυβέρνηση έχει μπροστά της μια πλήρη τετραετία.
Στην επόμενη «κρίση» και πριν απολέσει την δεδηλωμένη, αναγκάζεται να προστρέξει σε άλλα κόμματα για συνάψει συμμαχία. Αλλωστε, και η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη δήλωσε ότι αναμένει να «διευρυνθεί» η πλειοψηφία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Ολοι όμως οι πιθανοί εταίροι (εξαιρώντας ΚΚΕ που έχει 15 βουλευτές και την Χρυσή Αυγή που διαθέτει 18), θέτουν προαπαιτούμενα:
- Η ΝΔ, σπαρασσόμενη από τον εσωτερικό εμφύλιο για την εκλογή ηγεσίας διαθέτει 75 βουλευτές. Ως εκ τούτου όλα θα κριθούν μετά την ανάδειξη νέου αρχηγού, αλλά και πάλι, δεν είναι βέβαιο ότι ο νέος ηγέτης της θα θελήσει να συμπορευθεί με τον Αλέξη Τσίπρα, χωρίς κάποια ελάχιστα προαπαιτούμενα, όπως την συμμετοχή και άλλων κομμάτων και την σαφή ανάδειξη προγραμματικής ατζέντας.
- Το Ποτάμι διά του Σταύρου Θεοδωράκη (διαθέτει 11 βουλευτές) θέλει να ζητήσει προηγουμένως «συγνώμη» ο Αλέξης Τσίπρας για όσα παραπλανητικά έλεγε προεκλογικά αλλά και να υπάρξει ευρείας αποδοχής κυβέρνηση με συμμετοχή τεχνοκρατών. Θεωρείται όμως απίθανο να υπάρξει συγκυβέρνηση με μόνο τη συμμετοχή του Ποταμιού.
- Η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) με μια κοινοβουλευτική δύναμη 17 βουλευτών, έχει δηλώσει κατ' επανάληψη ότι δεν μπαίνει στην κυβέρνηση υπό τον Τσίπρα και τον καλεί να αναζητήσει αλλού πρόθυμους υποστηρικτές και... «λαγούς». Η αλήθεια είναι ότι η Φώφη Γεννηματά δεν φαίνεται να θέλει να επαναλάβει το σχήμα συγκυβέρνησης Σαμαρα-Βενιζέλου. «Πολιτικά θα ήταν σαν να υπογράφαμε το τέλος μας» λέει στέλεχος της Χ. Τρικούπη. Στο επιτελείο της προέδρου του ΠΑΣΟΚ έχουν αναθεωρήσει ως προς την στάση που πρέπει να κρατήσουν: Αρχικώς, υπήρξαν φωνές, μετά τις εκλογές Σεπτεμβρίου που έβλεπαν θετικά την συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ σε προγαμματικό και κυβερνητικό επίπεδο. Ωστόσο οι κινήσεις του Αλέξη Τσίπρα στη συνέχεια που «γύρισε την πλάτη σε κάθε προσπάθεια συνεννόησης» όπως λένε, αλλά και η «καταστρεπτική πολιτική που ακολούθησε» έχει κάνει σχεδόν άπαντες να εισηγούνται αρνητικά μια τέτοια προοπτική, στην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ.
- Η Ενωση Κεντρώων (9 βουλευτές) που στηρίζει την λύση της οικουμενικής κυβέρνησης θέτει ως προαπαιτούμενο γι' αυτή να συμμετάσχει και το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα, εκείνο της Νέας Δημοκρατίας και επιπλέον την συμμετοχή τεχνοκρατών.
2. Επανάληψη σεναρίου Παπανδρέου-Σαμαρά
Τον Ιούνιο του 2011, ο τότε Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά, ζητώντας στήριξη. Οταν ο τότε πρόεδρος της ΝΔ απάντησε αρνητικά τονίζοντας στον Γ. Παπανδρέου τα αρνητικά της παραμονής του στην ηγεσία της κυβέρνησης, ο τότε πρωθυπουργός είχε απαντήσει ότι «αν η παρουσία μου αποτελεί πρόβλημα, το συζητάμε». Η συζήτησή τους διέρρευσε και το σχέδιο ματαιώθηκε.
Ωστόσο, κάποιοι περιμένουν ότι το σενάριο μπορεί να επαναληφθεί. Εκτιμούν δηλαδή ότι σύντομα, υπό την ασφυκτική πίεση των μέτρων και της αντίδρασης της κοινής γνώμης ο Αλέξης Τσίπρας θα υποχρεωθεί να αναζητήσει κυβερνητικούς εταίρους και πιθανόν να αποδεχθεί να φύγει ο ίδιος από τη μέση. Σ' αυτή την περίπτωση, η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα έβλεπε ως προοπτική μια ευρείας αποδοχής κυβέρνηση, χωρίς τον Αλέξη Τσίπρα επικεφαλής της. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι η Φώφη Γεννηματά, θα αναθεωρούσε την στάση της αν σχηματίζονταν μια κυβέρνηση με «τεχνοκράτη πρωθυπουργό» ή ακόμη και την ίδια, στο τιμόνι της.
Σε μια τέτοια περίπτωση, θεωρείται πιθανότερο να συμπράξουν και άλλα κόμματα, όπως το Ποτάμι αλλά και η ΝΔ.
ΠΑΣΟΚ: Ακολουθούμε τακτική Στάλιγκραντ
«Επιθυμούμε παραίτηση Τσίπρα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι στόχος μας. Οσο αργότερα, τόσο καλύτερα» έλεγε στο iefimerida.gr στέλεχος της Χ. Τρικούπη για να προσθέσει: «Εμείς ακολουθούμε τακτική Στάλιγκραντ: Οσο πιο βαθιά προχωρούσε ο Χίτλερ στις λάσπες της ρωσικής στέπας και έμπαινε ο χειμώνας, τόσο πιο κοντά ερχόταν το τέλος του».
3. Παραίτηση και εκλογές
Το – απευκταίο – για τα κόμματα της αντιπολίτευσης σενάριο είναι να υπάρξει απώλεια δεδηλωμένης σε κάποια κρίσιμη ψηφοφορία και ο Πρωθυπουργός να αναγκαστεί να παραιτηθεί, προκηρύσσοντας εκ νέου (!) εκλογές. Αυτή την προοπτική την ξορκίζουν άπαντες και για λόγους οικονομικούς («δεν αντέχει η χώρα, ούτε οι δανειστές άλλες εκλογές») αλλά και για λόγους πολιτικούς, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα τουλάχιστον. Και τούτο γιατί προς ώρας, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει χάσει ακόμη την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης και τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι πολύ νωρίς για να «δικαιωθούν» όπως ελπίζουν. Σε μια τέτοια περίπτωση, το πιθανότερο είναι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να συγκαλέσει εκ νέου σύσκεψη (συσκέψεις μάλλον θα απαιτηθούν) ώστε να προκύψει κυβέρνηση τύπου Παπαδήμου (τεχνοκρατών και πολιτικών) με την στήριξη των κομμάτων και ορισμένο χρονικό ορίζοντα.