Χαράτσια, μειώσεις συντάξεων και σπίτια στο σφυρί - Από έναν έως δύο μισθούς χάνει η μεσαία τάξη- Εως 40% μειώνονται οι συντάξεις- Δείτε πίνακες και παραδείγματα
Σε μαρτύριο όχι μόνο για τη μεσαία τάξη και την αγορά αλλά και για την κυβέρνηση και τη χώρα ολόκληρη εξελίσσεται η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Βασικό ζητούμενο είναι πλέον να βρεθεί ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο των 1,8+1,8 δισ. ευρώ που πρέπει να εξοικονομηθούν από φορολογία και Ασφαλιστικό για να βγουν οι στόχοι του προγράμματος.
Με αυξήσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και τσεκούρι στις μελλοντικές συντάξεις η κυβέρνηση δίνει μάχη οπισθοφυλακής και στέλνει τον λογαριασμό σε όσους έχουν ακόμη έναν αξιοπρεπή μισθό και ζουν με 1.500-2.000 ευρώ τον μήνα οι ίδιοι και οι οικογένειές τους. Πλήττει δηλαδή οικογενειάρχες, επαγγελματίες και το πιο παραγωγικό τμήμα του πληθυσμού το οποίο στήριζε και στηρίζει όσο μπορεί την κοινωνία και την οικονομία, είτε γιατί δεν καταθέτει τα όπλα, είτε γιατί έχει παιδιά και είναι αναγκασμένο να συνεχίσει να αγωνίζεται. Πηγές που γνωρίζουν τι συμβαίνει στις διαπραγματεύσεις, υποστηρίζουν ότι κυβέρνηση και κουαρτέτο έχουν συγκλίνει για στο Φορολογικό παρά το κλίμα περί του αντιθέτου που καλλιεργείται τεχνηέντως. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι ο πλέον προβληματικός τομέας των διαπραγματεύσεων είναι τα κόκκινα δάνεια, όπου κυβέρνηση και δανειστές κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις.
Οσον αφορά το Ασφαλιστικό, υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση, με ορισμένα ζητήματα να παραμένουν ακόμη ανοικτά. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου επιμένουν να αναχωρήσουν μέσα στο Σαββατοκύριακο, αλλά ταυτόχρονα θέλουν να καθορίσουν ημερομηνία επιστροφής τους στην Αθήνα ώστε να μην καλλιεργηθούν εντυπώσεις ρήξης των δύο πλευρών. Ο στόχος πάνω στον οποίο δουλεύουν τόσο η ελληνική πλευρά όσο και οι δανειστές είναι να ολοκληρωθεί η συμφωνία μέχρι το τέλος Απριλίου.
Σε δωμάτιο πανικού η κυβέρνηση
Και ενώ ο κατάλογος των νέων μέτρων διαρκώς αυξάνεται, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης παραμένει σε εκκρεμότητα και ο κίνδυνος είναι πλέον να μπλέξουν τα πολλά και ταυτόχρονα παζάρια, εντός και εκτός συνόρων, για τα μέτρα της αξιολόγησης, τη συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ στο νέο μνημόνιο, την τύχη του ελληνικού χρέους και τις δόσεις των δανείων προς τη χώρα, με το Προσφυγικό. Και όλα αυτά με μια εύθραυστη κυβερνητική πλειοψηφία, με επέλαση νέων φόρων από τον Απρίλιο, την ελληνική οικονομία στα χειρότερά της (όπως λένε πλέον και υπουργοί της κυβέρνησης) και τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις Τσακαλώτου - Σταθάκη ότι «αν φτάσουμε καλοκαίρι και δεν κλείσουν όλα, καήκαμε γιατί το πρόγραμμα δεν βγαίνει» να ηχούν πλέον σαν σειρήνες συναγερμού. Κι όμως, η κυβέρνηση ήξερε ήδη από το Eurogroup του Φεβρουαρίου τι χρειάζεται να κάνει για να κλείσει άμεσα η αξιολόγηση, όπως προέβλεπε τον Μάρτιο ο επίτροπος Μοσκοβισί, λένε διπλωματικές πηγές. Εδειξε όμως να έχει προτίμηση σε μέτρα που δεν θα προκαλέσουν δυσαρέσκειες και τριγμούς στην κυβερνητική παράταξη ή στην κομματική πελατεία της. Ετσι, η συνταγή της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας περιλαμβάνει μεγάλες αυξήσεις φόρων και εισφορών αντί του περιορισμού στις κρατικές δαπάνες που ήθελαν οι θεσμοί.
Θυσία μικρομεσαίοι και οικογενειάρχες
Η συμφωνία για τη νέα μορφή των φορολογικών κλιμάκων που οδηγεί σε δήμευση των μικρομεσαίων εισοδημάτων με πολύ υψηλούς φορολογικούς συντελεστές για μισθούς των 1.500 ευρώ και πάνω, η μείωση του αφορολόγητου ορίου, το ψαλίδισμα παλαιών και νέων συντάξεων προβάλλονται ως «νίκη» της κυβέρνησης απέναντι στους θεσμούς και την Ντέλια Βελκουλέσκου του ΔΝΤ, που ήθελαν συνταγή «λίγα από πολλούς αντί για πολλά από λίγους».
Κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης παραμένει να διασωθούν εισοδήματα και συντάξεις έως 1.300 ή 1.400 ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, σε ελεύθερη πτώση οδηγούνται οι επικουρικές συντάξεις, η εθνική σύνταξη χαμηλώνει επικίνδυνα (και σε μόλις 250 ευρώ με 15ετία), όπως χαμηλώνουν και τα ποσοστά αναπλήρωσης. Προκειμένου οι δανειστές να αποδεχθούν μερική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στον κλάδο επικούρησης, η κυβέρνηση πιέζεται να δεχθεί δραστικές μειώσεις για νέους και παλιούς συνταξιούχους. Για τις επικουρικές συντάξεις τα σενάρια προβλέπουν μειώσεις έως και 40%, ενώ επιπλέον συμπίεση κατά 15% θα υποστούν οι νέες συντάξεις αν εφαρμοστούν χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης. Τα μεγάλα αγκάθια για την κυβέρνηση, εκτός από τη μείωση της εθνικής σύνταξης και των επικουρικών συντάξεων, είναι ότι οι δανειστές αμφισβητούν την πρόβλεψη ότι από τη μείωση και μόνο του πλαφόν στις υψηλές και πολλαπλές συντάξεις θα βρεθούν 200 εκατ. ευρώ, όπως υποστηρίζει η ελληνική πλευρά, αλλά και το αν θα διατηρηθεί η «προσωπική διαφορά» που θα προκύψει από την επανυπολογισμό των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων.
Φοροεπιδρομή στα μεσαία εισοδήματα
Φόρος 42% από τις 32.000 ευρώ, στο 50% για εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ. Συνταξιούχοι των 750 ευρώ χάνουν 400 ευρώ τον χρόνο
Να χάσουν μισό μηνιάτικο, αντί να κερδίσουν τον 13ο μισθό ή τη 14η σύνταξη που ίσως περίμεναν, θα πρέπει να προετοιμάζονται πάνω από 1 εκατομμύριο μισθωτοί και συνταξιούχοι που ζουν με 750 ή 800 ευρώ και πάνω τον μήνα.
Η σύγκλιση και η επί της αρχής συμφωνία που διαφάνηκαν μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών σηματοδοτούν το ξέσπασμα μιας άνευ προηγουμένου φοροεπιδρομής και «παγίδας θανάτου» (για χώρα που διανύει την έβδομη συνεχή χρονιά ύφεσης και κρίσης), καθώς κρύβουν πολλές σκοτεινές πτυχές και επιβαρύνσεις που θα φανούν στην πορεία μόλις κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή ο εφαρμοστικός νόμος για την επιβολή των νέων φόρων εισοδήματος του 2016. Τα παιχνίδια με τα φορολογικά κλιμάκια φέρνουν κακά μαντάτα για την πλειοψηφία των μισθωτών και των συνταξιούχων. Οι εκπρόσωποι της -πάλαι ποτέ- μεσαίας τάξης θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για μεγάλες επιβαρύνσεις, πάνω και από τα 1.000 ή 1.200 ευρώ τον χρόνο.
Παρότι τα σενάρια ακόμα δίνουν και παίρνουν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο όλοι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι με εισοδήματα από 750 ευρώ και πάνω χάνουν πολλαπλά, από περίπου 200-300 ευρώ. Από την άλλη, όσοι βγάζουν 2.500-3.000 τον μήνα θα φορολογούνται σαν βιομήχανοι, χάνοντας έως 3.000-3.500 ευρώ ετησίως χωρίς να εξετάζεται καν αν είναι άγαμοι ή συντηρούν οικογένειες με πέντε παιδιά.
Ποιοι «καίγονται» με τη νέα κλίμακα
Το έμμεσο αφορολόγητο των 9.545 ευρώ αποτελεί πια παρελθόν. Συντάξεις των 800 ευρώ (κύριες και επικουρικές) ή ιδιωτικοί υπάλληλοι των 700 ευρώ που μέχρι τώρα απαλλάσσονταν θα πληρώσουν φόρο. Το μεγάλο βάρος όμως των φόρων προκειμένου να μη μειωθεί το αφορολόγητο στα 7.000-8.000 ευρώ, όπως πρότειναν οι δανειστές, θα πέσει σε όσους βγάζουν πάνω από 25.000 ευρώ ανεξαρτήτως οικογενειακής κατάστασης (τρίτεκνοι, πολύτεκνοι κ.λπ.).
Φόρος 42% (που ήταν ο ανώτατος φόρος και αφορούσε μόνο τους… πλούσιους) θα επιβάλλεται πλέον και για εισοδήματα 32.000 ευρώ τον χρόνο, αντί από τα 42.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι τώρα. Ετσι, θύματα του «πλούτου» τους πέφτουν όσοι μισθωτοί και συνταξιούχοι βγάζουν περίπου 2.500 ευρώ τον μήνα μεικτά! Αυτοί χάνουν 10% επιπλέον, αφού θα φορολογούνται με 42% και όχι με 32%. Από τα 60.000 ευρώ και πάνω, πάντως, η Εφορία θα παίρνει τα μισά από όσα βγάζει κάποιος. Και επειδή η αυξημένη παρακράτηση φόρου θα ξεκινήσει το καλοκαίρι, το μεγάλο σοκ θα το υποστούν όταν πληρώσουν μαζεμένα τα αναδρομικά για την αύξηση φόρου από τον Ιανουάριο του 2016, είτε στο β’ εξάμηνο της χρονιάς είτε με το τελικό εκκαθαριστικό του 2017.
Κλίμακα-λαιμητόμος
Στην ελληνική πρόταση για τη νέα κλίμακα φόρου προβλέπονται τα εξής:
■ Για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ: συντελεστής φόρου 22,5%
■ Από 25.001 έως 32.000 ευρώ: συντελεστής φόρου 32%
■ Από 32.001 έως 60.000 ευρώ: συντελεστής φόρου 42%
■ Από 60.001 ευρώ και άνω: συντελεστής φόρου 50%
Τι σημαίνει αυτό;
■ Ο φόρος 22,5% θα σταματά στα εισοδήματα των 25.000 ευρώ. Αυτομάτως προκύπτει επιπλέον φόρος 125 ευρώ (5.625 ευρώ αντί για 5.500 ευρώ που ισχύει σήμερα).
Ο συντελεστής φόρου 32% θα ξεκινά από τα 25.000 ευρώ και θα σταματάει στα 32.000 ευρώ και όχι στα 42.000 ευρώ που ισχύει σήμερα. Πάνω από τις 32.000 ευρώ θα μπαίνει απευθείας φόρος 42%, που είναι ο ανώτατος συντελεστής, με τον οποίο σήμερα φορολογούνταν οι πιο πλούσιοι. Ετσι, όσοι βγάζουν π.χ. 2.500-3.000 ευρώ τον μήνα θα φορολογούνται με 10% επιπλέον. Ο λογαριασμός μεγαλώνει ακόμα περισσότερο για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες που θα βρεθούν να πληρώνουν και αυξημένες προκαταβολές φόρου για το 2017 με βάση τη νέα κλίμακα, αλλά χωρίς καθόλου αφορολόγητο για τους πρώτους και χωρίς την ειδική ελάφρυνση για τις αποζημιώσεις που λαμβάνουν οι δεύτεροι. Ολα αυτά μάλιστα είναι το... καλό σενάριο, από τη στιγμή που τελικά έφυγε από το τραπέζι των συζητήσεων το σχέδιο των δανειστών για δραστική μείωση του εμμέσου αφορολογήτου στα 7.000-8.000 ευρώ. Ωστόσο, και με την ελληνική πρόταση η έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ μειώνεται σε περίπου 1.800-1.900 ευρώ - και ακόμα περισσότερο όσο αυξάνεται το εισόδημα, μέχρι που τελικά μηδενίζεται. Ετσι, θα χάνουν αυτομάτως 200-300 ευρώ τουλάχιστον όσοι βγάζουν από 800 ευρώ τον μήνα και πάνω, καθώς το έμμεσο αφορολόγητο μειώνεται από 9.545 σε περίπου 9.300 ευρώ.
Γιουρούσι στα πιο ψηλά εισοδήματα
Οι μόνοι που γλιτώνουν (για το 2016 τουλάχιστον) είναι όσοι δηλώνουν εισοδήματα κάτω των 8.000 ευρώ τον χρόνο. Περίπου 400.000 φορολογούμενοι που δήλωναν ως τώρα εισοδήματα πάνω από 20.000 ευρώ θα δουν τις καθαρές αποδοχές τους να μειώνονται κατά 600, 700 ή και 1.200 ευρώ, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος.
Μάλιστα με τη θέσπιση και ανώτατου συντελεστή 50% για τα εισοδήματα πάνω από τα 60.000 ευρώ, στα υψηλά εισοδήματα θα γίνει γιουρούσι, με την Εφορία να αφαιρεί από το καθαρό εισόδημα ποσά ακόμη και άνω των 3.000-4.000 ευρώ για έχοντες εισοδήματα άνω των 80.000 ευρώ.
Χάνουν οι «μικροί»
Αν συνδυαστούν όλα τα στοιχεία του νέου φορολογικού συστήματος ή αν αλλάξει έστω και μία παράμετρος, τότε θα προκύψουν τα εξής αποτελέσματα:
■ Με αρχικό συντελεστή φόρου 22,5%, ένας συνταξιούχος που παίρνει, π.χ., 800 ευρώ τον μήνα και δηλώνει 11.200 ευρώ τον χρόνο, θα φορολογηθεί με 2.160 ευρώ, ενώ ως τώρα απαλλασσόταν. Αν είναι άνω των 67 ή αν μαζέψει αποδείξεις μπορεί να τύχει της έκπτωσης φόρου και να χάσει μόλις 60-350 ευρώ. Αρα θα δει το μηνιάτικό του να μειώνεται κατά μόλις 5 ή έως και 30 ευρώ τον μήνα.
■ Από την άλλη, αν επικρατούσε το σχέδιο των θεσμών και το όριο έκπτωσης μειωνόταν πολύ (στα 1.700 ευρώ), ένας υπάλληλος που βγάζει 600 ευρώ (8.400 ευρώ ετησίως) θα κληθεί να πληρώσει 148 ευρώ, ενώ τώρα δεν πλήρωνε τίποτε. Χάνει δηλαδή 10-12 ευρώ κάθε μήνα.
■ Μισθωτός με εισόδημα 25.000 ευρώ τον χρόνο, ενώ φορολογούνταν με 2.900 ευρώ, πλέον θα φορολογείται με 3.200 έως 3.300 ευρώ τον χρόνο. Αντιθέτως, ένας υπάλληλος με εισόδημα 9.100 ευρώ (μισθός 650Χ14) θα πληρώσει φόρο 280 ευρώ επιπλέον, θα χάσει δηλαδή σχεδόν μισό μηνιάτικο!
Φωτογραφία EUROKINISSI