Αφιερωμένο στους Νεομάρτυρες της Ηλείας Χρίστο και Πανάγο
Με την συμμετοχή δεκάδων συνέδρων και επιστημόνων από τον κλάδο της Θεολογίας και άλλων επιστημών πραγματοποιήθηκε και φέτος το Θεολογικό Συνέδριο της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας στην Γαστούνη το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Το κεντρικό θέμα του Συνεδρίου ήταν «Οι Νεομάρτυρες Χρίστος και Πανάγος οι εν Γαστούνη μαρτυρήσαντες 1716-2016», δύο Ηλείοι μάρτυρες της Ορθόδοξης Πίστεως που υπήρξαν θύματα του Οθωμανικού και μουσουλμανικού διωγμού που εξαπολύθηκε αμέσως μετά το τέλος της Β΄ Ενετοκρατίας στην Πελοπόννησο, στις αρχές του 18ου αιώνος, όταν επεβλήθη η Β΄ Τουρκοκρατία(που διήρκεσε μέχρι το 1821) και προ ετών βρέθηκαν στοιχεία για την ζωή και το μαρτύριο τους. Φέτος συμπληρώθηκαν 300 έτη από το μαρτύριο τους και νέα στοιχεία για τον βίο και το μαρτύριο τους αποκαλύφθηκαν και τεκμηριώθηκαν από την επιστημονική έρευνα τα τελευταία χρόνια.
Οι εργασίες της πρώτης Συνεδρίας έλαβαν χώρα το απόγευμα του Σαββάτου (αφού προηγήθηκε Εσπερινός στο παρεκκλήσιο των δύο Αγίων Μαρτύρων) στο Κουρβισιάνειον Πνευματικό Κέντρο Γαστούνης, της πόλεως δηλαδή όπου προ 300 ετών, το 1716, μαρτύρησαν για την Ορθοδοξία οι δύο αυτοί Νεομάρτυρες. Μετά τον χαιρετισμό από τον Μητροπολίτη Ηλείας κ. Γερμανό και τον Δήμαρχο Πηνειού κ. Αλέξη Καστρινό, εξελέγη το Προεδρείο της Συνεδρίας με επικεφαλής τον Ηλείο Πανεπιστημιακό κ. Διονύσιο Δακουρά. Ακολούθως αναπτύχθηκαν οι εισηγήσεις της ημέρας.
Η κ. Δέσποινα Μιχάλαγα, Διδάκτωρ Θεολογίας μίλησε για την Δεύτερη Βενετοκρατία στην Πελοπόννησο, με έμφαση στην οικονομική και θρησκευτική πολιτική της Αποικιακής τακτικής των Βενετών, που υπήρξαν οι για λίγο διάστημα κυρίαρχοι στην Πελοπόννησο.
«Ο διπλός κίνδυνος από Μουσουλμάνους και Βενετούς»
Το ιστορικό και θεολογικό θέμα «Εξωμοσίες στην Ηλεία κατά την Β΄ Βενετοκρατία» ανέπτυξε ο Δρ Θεολογίας κ. Γεώργιος Νικολάου που παρουσίασε νέα στοιχεία για τον διωγμό των Χριστιανών στην Ηλεία από τους Τούρκους, ενώ τις εισηγήσεις έκλεισε η υμνολογική και λειτουργιολογική ανάλυση της Ακολουθίας προς τιμήν των Νεομαρτύρων Χρίστου και Πανάγου από τον υποψ. Διδάκτορα Θεολογίας και Λειτουργιολόγο κ. Χρίστο Πανάγο. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με συζήτηση μεταξύ των Συνέδρων, με έμφαση στον διπλό κίνδυνο των Ελλήνων Χριστιανών στα χρόνια της Τουρκοκρατίας από τους Μουσουλμάνους και τους Ρωμαιοκαθολικούς, που επεδίωκαν να μειώσουν την δύναμη και την επιρροή της Ορθοδοξίας με κάθε μέσο. Στο τέλος των εργασιών ο Μητροπολίτης Ηλείας παρέθεσε δείπνο αγάπης σε όλους τους Συνέδρους στο ίδρυμα «Παναγία η Καθολική», ενώ ακολούθησε απόδειπνο στον Ιερό Ναό Παναγίας Καθολικής Γαστούνης.
Το πρωί της Κυριακής 6 Μαρτίου οι Σύνεδροι συμμετείχαν στην Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Γαστούνης, όπου με την χοροστασία του Μητροπολίτου κ. Γερμανού τελέστηκε Μνημόσυνο εις μνήμην των Ευεργετών και των Δωρητών του Φιλανθρωπικού έργου και των Ιδρυμάτων της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας. Οι εργασίες συνεχίστηκαν με την εκλογή νέου Προεδρείου για την Δεύτερη Συνεδρία, με την προεδρεία του Καθηγητής κ. Νικολάου Κουλουγλιώτη, ενώ πρώτη εισήγηση ήταν του Καθηγητού Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Δημήτριου Β. Γόνη, με θέμα «Ο Νεομάρτυρας Χρίστος». Ακολούθως η εισήγηση του Διευθυντή Γυμνασίου Βουνάργου και Θεολόγου κ. Παύλου Παγκράτη είχε θέμα «Ο Νεομάρτυρας Πανάγος», όπου τονίστηκε και η μεγάλη ηθική και πνευματική διαφορά της Ορθοδόξου Πίστεως με την μουσουλμανική υποταγή στο ατελές μήνυμα του Κορανίου και του Μωάμεθ.
«Η ανάδειξη της Εκκλησιαστικής Ιστορίας του τόπου»
Τελευταίος μίλησε ο Διδάκτωρ Ιστορίας κ. Ιωάννης Γ. Χατζής, με θέμα «Η ανεύρεσις και δημοσίευσις του χειρογράφου της Ακολουθίας των Νεομαρτύρων Χρίστου και Πανάγου», που παρουσίασε τα αποτελέσματα της πολύχρονης έρευνας του σε Ελλάδα και Εξωτερικό. Την Συνεδρία έκλεισε η συζήτηση μεταξύ των συνέδρων, όπου έγινε αναφορά και στην Ιστορία και την θέση των Νεομαρτύρων στην Εκκλησιαστική Ιστορία του τόπου, αλλά και την νεώτερη Ιστορία του Ελληνισμού. Τους συνέδρους ευχαρίστησε για την συμμετοχή τους ο Μητροπολίτης Ηλείας κ. Γερμανός, που ευχήθηκε να είναι εποικοδομητικά για όλους τα συμπεράσματα του Συνεδρίου.