Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) που εκδίδει η αμερικανική Ακαδημία Επιστημών εξετάζει τις μεταβολές της στάθμης της θάλασσας κατά τους τελευταίους αιώνες.
Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι ο άνθρωπος ευθύνεται σε τεράστιο βαθμό για την ταχύτατη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και την επακόλουθη άνοδο της στάθμης των ωκεανών.
Μάλιστα, ο ρυθμός της ανόδου της στάθμης των ωκεανών είναι ο ταχύτερος εδώ και σχεδόν 3.000 χρόνια υποστηρίζουν οι επιστήμονες που μελέτησαν γεωλογικά δεδομένα.
Από τον 19ο αιώνα και μετά η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά έναν βαθμό Κελσίου. Προηγούμενες προβλέψεις έκαναν λόγο για άνοδο της στάθμης των ωκεανών κατά 90 εκατοστά τα επόμενα 100 με 200 χρόνια. Ο Στέφαν Ράμστορφ, μέλος της συγγραφικής ομάδας, επισημαίνει ότι δεν τίθεται αμφισβήτηση για το μέγεθος της ανόδου, αλλά για τον χρόνο που θα χρειαστεί ώστε αυτή να συμβεί.
«Μπορούμε να πούμε ότι με πιθανότητα 95 τοις εκατό, η άνοδος της στάθμης των θαλασσών κατά τον 20ό αιώνα ήταν ταχύτερη σε σύγκριση με τους 27 αιώνες που προηγήθηκαν», πρόσθεσε ο επικεφαλής της μελέτης, Μπομπ Κοπ του Πανεπιστημίου Ράτγκερς.
Η στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά περίπου 14 εκατοστά την περίοδο 1900-2000, με ρυθμό 1,4 χιλιοστό ανά έτος.
Ο σημερινός ρυθμός, σύμφωνα με τη NASA, είναι 3,4 χιλιοστά ανά έτος, γεγονός που δείχνει ότι η άνοδος της στάθμης εξακολουθεί να επιταχύνεται.
—Τα σενάρια για το μέλλον
Η μελέτη αποδίδει το ρυθμό ανόδου του 20ου αιώνα στην υπερθέρμανση του πλανήτη, καθώς και σε άλλους παράγοντες. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι χωρίς την ανθρώπινη οικονομική δραστηριότητα της Βιομηχανικής Εποχής, η στάθμη των ωκεανών θα κυμαινόταν μεταξύ πτώσης τριών εκατοστών και αύξησης επτά εκατοστών.
Η μελέτη προβλέπει ότι σύμφωνα με ένα σενάριο «χαμηλών εκπομπών ρύπων» για τον 21ό αιώνα, η στάθμη θα ανέβει από 24 ως 61 εκατοστά.
Αντίθετα, στο «εφιαλτικό» σενάριο «υψηλών εκπομπών» -αυτό το οποίο οι παγκόσμιες κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να αποτρέψουν με την πρόσφατη κλιματική συμφωνία του Παρισιού- η στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 52 με 131 εκατοστά.
Οι κύριοι παράγοντες της ανόδου της στάθμης της θάλασσας κατά τον 20ο αιώνα ήταν το λιώσιμο των ορεινών παγετώνων σε όλο τον κόσμο και η φυσική διαστολή του νερού των ωκεανών, λόγω της αυξημένης θερμότητας.
Ωστόσο, κατά τον 21ο αιώνα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι σημαντικότερη αιτία της ανόδου της στάθμης της θάλασσας θα είναι το λιώσιμο των αχανών παγοκαλυμμάτων της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής.