Σφίγγει ο κλοιός γύρω από την Ελλάδα για το θέμα των προσφύγων, με τις προειδοποιήσεις να παίρνουν πλέον μορφή αυστηρού τελεσιγράφου από την ΕΕ για αποπομπή από τη Σένγκεν, ενώ χαρακτηριστικά του κλίματος είναι τα δημοσιεύματα των διεθνών ΜΜΕ, τα οποία στην πλειονότήτά τους «πυροβολούν» τη χώρα μας.
Σε μια δυσμενή εξέλιξη, τα Σκόπια ανοιγοκλείνουν από το απόγευμα της Τετάρτης τα σύνορα με την Ελλάδα, επικαλούμενα τον όγκο των προσφυγικών ροών, στην ουσία όμως πρόκειται για απόφαση που οδηγεί σε ντε φάκτο κλείσιμο των συνόρων.
Σύμφωνα με το «Spiegel-Online», τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ είναι κλειστά από νωρίς σήμερα το απόγευμα. «Η Σερβία δεν επιτρέπει πλέον να περάσει κανείς από την ΠΓΔΜ. Και οι δύο χώρες βρίσκονται, μαζί με την Σλοβενία και την Κροατία, ως χώρες-τράνζιτ, στην Βαλκανική Οδό. Ενισχυμένοι συνοριακοί έλεγχοι κατά την έλευση προς Σλοβενία και Ουγγαρία οδήγησαν σε συμφόρηση των προσφύγων κατά μήκος της Βαλκανικής Οδού», αναφέρει το περιοδικό και επισημαίνει ότι «μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ συζητείται αυτή τη στιγμή αν πρέπει μελλοντικά να φυλαχθούν τα σύνορα της ΠΓΔΜ προς την Ελλάδα».
Η Ελλάδα «κατηγορείται ότι δεν φυλάσσει αποτελεσματικά τα εξωτερικά σύνορα προς την Τουρκία, κατηγορία την οποία απορρίπτει με ενόχληση», καταλήγει το δημοσίευμα.
Μπαράζ δημοσιευμάτων και προειδοποιήσεων
Βαραίνει επικίνδυνα το κλίμα για την Ελλάδα μετά και τη δημοσιοποίηση της έκθεσης-αξιολόγησης της Κομισιόν που περιγράφει σοβαρές ελλείψεις στον έλεγχο των συνόρων και τη διαχείριση του προσφυγικού.
Μετά τη συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Β. Ντομπρόβσκις έστειλε «τελεσίγραφο» προς την Αθήνα ότι έχει τρεις μήνες προκειμένου να βελτιώσει τον έλεγχο των συνόρων, ειδάλλως θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 26 της συνθήκης που επιτρέπει σε άλλα κράτη μέλη να κλείνουν τα σύνορά τους για 6 μήνες.
Η κυβέρνηση, επιχειρώντας να απαντήσει στις αιτιάσεις, έκανε λόγο για προσπάθεια «επικοινωνιακής απομόνωσης» της χώρας, ενώ ο Α. Τσίπρας από το Ισραήλ επανέλαβε τη θέση του για ανάγκη διαμερισμού βαρών και ευθυνών στο προσφυγικό από τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Την ίδια στιγμή, με αναλυτικά σχόλια αλλά και έντονα προειδοποιητικό ύφος σχολιάζει ο διεθνής τύπος τις τελευταίες εξελίξεις που ουσιαστικά απειλούν να θέσουν υπό αμφισβήτηση την Συνθήκη Σένγκεν, δημιουργώντας σοβαρότατα προβλήματα στην Αθήνα.
Κομισιόν: Η Ελλάδα παραμέλησε τις υποχρεώσεις της
«Το σχέδιο έκθεσης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα παραμέλησε σοβαρά τις υποχρεώσεις της και ότι υπάρχουν σοβαρές παραλείψεις στους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων που πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις ελληνικές αρχές», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις την Τετάρτη. Όπως είπε ο κοινοτικός αξιωματούχος, από τον Νοέμβριο και μετά η Ελλάδα κατέβαλε κάποιες προσπάθειες, ωστόσο δεν θεωρούνται αρκετές για την αντιμετώπιση του προσφυγικούς προβλήματος.
Ο κ. Ντομπρόβσκις εξήγησε μάλιστα τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Όπως σημείωσε, το σχέδιο έκθεσης που εξέτασε σήμερα η Κομισιόν θα υποβληθεί για έγκριση με ειδική πλειοψηφία στις χώρες του Σένγκεν. Εάν εγκριθεί η Κομισιόν θα εκδώσει συστάσεις προς την Ελλάδα ζητώντας τη λήψη μέτρων εντός τριών μηνών. Εάν ληφθούν τα μέτρα και υπάρξει αποτέλεσμα τότε δεν υπάρχει ζήτημα, εάν όμως τα μέτρα είναι ανεπαρκή, σε αυτήν την περίπτωση θα δοθεί η δυνατότητα σε κάποιες χώρες να συνεχίσουν τους ελέγχους στα σύνορά τους μέχρι ανώτατο διάστημα δύο ετών.
Κυβέρνηση: Διαμερισμός βαρών και ευθυνών και όχι απομόνωση
Την ίδια στιγμή, σε έντονο ύφος ήταν η απάντηση του έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος από το Ισραήλ όπου βρίσκεται, έστειλε μήνυμα ότι το blame game ποτέ δεν ήταν αποτελεσματικό, κάνοντας λόγο για μια Ευρώπη που ντροπιάζεται από τις εικόνες των νεκρών παιδιών και για ανάγκη διαμερισμού βαρών και ευθυνών ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Ειδικότερα, αναφερόμενος στη διαχείριση του προσφυγικού σημείωσε μεταξύ άλλων: «Σημαντική συνεισφορά στην Ευρώπη που ντροπιάζεται από τις εικόνες των νεκρών παιδιών. Δεν έχει σημασία αν κάποιοι γραφειοκράτες το επικρατούν ή αδιαφορούν. Η λύση του προβλήματος περνά από τη Συρία, από τη συνεργασία με την Τουρκία και μέσα από την κατάλληλη συνεννόηση, συνεργασία και διαμερισμό βαρών και ευθυνών ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ. Το blame game ποτέ δεν ήταν αποτελεσματικό»
Νωρίτερα, ο Γιάννης Μουζάλας και η Ολγα Γεροβασίλη είχαν κάνει λόγο για επικοινωνιακή απομόνωση της Ελλάδας δείχνοντας προς την 'Αγκυρα αλλά και την Ε.Ε για μη τήρηση των συμφωνηθέντων. «Η Ελλάδα ξεπερνά τον εαυτό της προκειμένου να τηρήσει τις υποχρεώσεις της» σημείωσε η κ. Γεροβασίλη, ενώ χαρακτήρισε «μη εποικοδομητικό να επιχειρείται η επικοινωνιακή απομόνωση της Ελλάδας, με αφορμή μια έκτακτη αξιολόγηση του Μηχανισμού Σένγκεν που πραγματοποιήθηκε στις 10 Νοεμβρίου, όταν η κατάσταση στο πεδίο ήταν πολύ διαφορετική από ότι σήμερα, 2.5 μήνες αργότερα».
Die Zeit: Φταίνε οι Έλληνες
Η Ελλάδα και το θέμα του προσφυγικού βρίσκεται από το πρωί στο επίκεντρο των μεγάλων διεθνών μέσων ενημέρωσης.
«Πολύ απλά, φταίνε οι Έλληνες». Με αυτό τον τίτλο σχολιάζει δημοσιογράφος της γερμανικής Die Zeit τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης από την Αθήνα, η οποία καλείται να επωμιστεί το μεγαλύτερο βάρος.
«Κατά την ευρωκρίση οι Έλληνες είχαν συνηθίσει στις προειδοποιήσεις από τις Βρυξέλλες και την υπόλοιπη Ευρώπη. Τώρα όμως το μικρό νοτιοευρωπαϊκό κράτος γίνεται και στη δεύτερη μεγάλη κρίση της ΕΕ, ο αποδιοπομπαίος τράγος», επισημαίνεται στο άρθρο.
Ο αρθρογράφος αναφέρεται στο αίτημα της ΕΕ, να διαφυλάξει η Ελλάδα καλύτερα τα σύνορα της και σχολιάζει: «Εάν δεν συμβεί αυτό τότε οι πολιτικοί της Αυστρίας, του Βελγίου και άλλων ευρωπαϊκών χωρών έχουν έτοιμη τη γρήγορη λύση: έξω με τις κλωτσιές. Για άλλη μια φορά. Αυτή τη φορά όμως όχι από την ευρωζώνη, αλλά από τη ζώνη Σένγκεν».
Στο άρθρο πάντως υπογραμμίζεται η ανάγκη μια κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για το θέμα
Le Monde: Ξεκινά η διαδικασία απομόνωσης της Ελλάδας
H Κομισιόν ξεκίνησε, στην πραγματικότητα, την Τετάρτη μια διαδικασία περίπλοκη και πρωτόγνωρη, η οποία αν καταλήξει στο τέλος της θα μπορούσε να οδηγήσει στην παράταση για δύο χρόνια της επιστροφής των ελέγχων σε συγκεκριμένα εσωτερικά σύνορα της Σένγκεν. Και συνεπώς, να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη απομόνωση την Ελλάδα, που βρίσκεται στην περιφέρεια της ζώνης της συνθήκης Σένγκεν, μιας συνθήκης που θεωρείται ως ένα από τα βασικά κεκτημένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο άρθρο της Le Monde, ο αρθρογράφος περιγράφει αναλυτικά η διαδικασία που ετέθη σε κίνηση από το Κολέγιο των Επιτρόπων και μπορεί να οδηγήσει στην ενεργοποιηση του περίφημου άρθρου 26 και προσθέτει: «Ποιος είναι ο σκοπός αυτού του ελιγμού; Να μπορέσει η Γερμανία στις 12 Μαϊου να παρατείνει τους ελέγχους στα σύνορα με την Αυστρία, εάν οι μεταναστευτικές ροές από την Ελλάδα παραμείνουν υψηλές. Αυτοί οι έλεγχοι επανεισήχθησαν τον Σεπτέμβριο του 2015, ωστόσο πρέπει να αρθούν με βάση τη Συνθήκη Σένγκεν [...] Ποιές θα είναι οι συνέπειες για την Ελλάδα; Η διαδικασία ενεργοποίησης του άρθρου 26 μπορεί να είναι πολύ βαριά, σημειώνει Yves Pascouaou από το European Policy Centre. “Εάν οι έλεγχοι στα αεροπορικά σύνορα με άλλα κράτη μέλη διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό θα μπορούσε αρνητικές συνέπειες για την τουριστική δραστηριότητα”, προσθέτει».
FT: Προειδοποίηση από την ΕΕ
Οι Βρυξέλλες προειδοποίησαν την Ελλάδα την Τετάρτη ότι βρίσκεται αντιμέτωπη με την αναστολή της Συνθήκης Σένγκεν εκτός και αν αντιμετωπίσει τις σοβαρές ελλείψεις στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης εντός τριών μηνών, αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι Financial Times. Η κίνηση της Κομισιόν αποτελεί το τελευταίο σημάδι του πως η προσφυγική κρίση έχει θέσει τεράστιες πιέσεις στη Συνθήκη Σένγκεν που μαζί με το ευρώ θεωρούνται από τους περισσότερους ευρωπαίους ηγέτες ως κατορθώματα του εγχειρήματος ενοποίησης, τονίζουν μεταξύ άλλων οι FT και προσθέτουν: «Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και άλλες κυβέρνήσεις πιστεύουν πως η απειλη της επανεισαγωγής συνοριακών ελέγχων στην Ελλάδα είναι η μόνη επιλογή που έχουν για να πείσουν τον Αλέξη Τσίπρα να δράσει πιο αποφασιστικά στην οικοδόμηση εγκαταστάσεων και την επεξεργασία κέντρων για τον έλεγχο των ροών».
Handelsblatt: Πολυβόλα ή σωσίβια;
Λάθος χαρακτηρίζει τις απαιτήσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για αποκλεισμό της Ελλάδας από τη Σένγκεν ο δημοσιογράφος Γκερτ Χέλερ (Gerd Hohler), σε άρθρο του που φιλοξενείται στη σημερινή έκδοση της εφημερίδας Handelsblatt με τίτλο «Αδύνατη απαίτηση» και υπότιτλο «Η Αθήνα δεν μπορεί απλά να σταματήσει το κύμα προσφύγων».
Ο δημοσιογράφος επισημαίνει ότι σε νησιά όπως η Χίος, η Λέσβος ή η Σάμος τα ελληνικά χωρικά ύδατα συνορεύουν άμεσα με τα τουρκικά, και «από τη στιγμή που οι προσφυγικές βάρκες περάσουν τα σύνορα, η ελληνική ακτοφυλακή δεν έχει -σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης- άλλη επιλογή, από το να βγάλει τους ανθρώπους στη στεριά».
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, ο αποκλεισμός της Ελλάδας από τη Συνθήκη Σένγκεν δεν αλλάζει κάτι, ενώ χαρακτηρίζει ως μη ρεαλιστική την απαίτηση για κοινές περιπολίες των ακτών από Ελλάδα και Τουρκία. Όπως προσθέτει, το κλειδί για τη λύση του προβλήματος βρίσκεται στην Τουρκία, καθώς μόνο αυτή μπορεί να εμποδίσει τους πρόσφυγες από το να ανεβαίνουν στις βάρκες. Διασφάλιση των συνόρων στο Αιγαίο; Σε τελική ανάλυση αυτό μπορεί να σημαίνει μόνο, ότι τα σκάφη περιπολίας της ελληνικής ακτοφυλακής και της Frontex δεν εξοπλίζονται πλέον με σωσίβια, αλλά με πολυβόλα. Όποιος θέλει κάτι τέτοιο, πρέπει να το πει ανοιχτά, καταλήγει ο αρθρογράφος.
Φωτογραφία AP/Eurokinissi