«Μην είστε επιζήμιοι για τον τόπο, ελάτε στο διάλογο», είπε στην αντιπολίτευση, την οποία κατηγόρησε για εγκληματικές ευθύνες - Αγωνιώδης προσπάθεια να πείσει αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες ότι το ασφαλιστικό είναι «για το καλό τους» - Υποσχέθηκε ότι δεν θα μειώσει τις κύριες συντάξεις
Μόνο επιδίωξη συναίνεσης δεν θύμιζε η εισαγωγική ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην προ ημερησίας διατάξεων συζήτηση στη Βουλή για το ασφαλιστικό.
Μιλώντας διαρκώς σε υψηλούς τόνους ο κ. Τσίπρας επέρριψε όλες τις ευθύνες για το αδιέξοδο στο ασφαλιστικό σύστημα στα κόμματα της σημερινής αντιπολίτευσης, που κυβέρνησαν στο παρελθόν (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ), τα οποία πάντως καλούσε συνεχώς να καταθέσουν προτάσεις, να συμπεριφερθούν υπεύθυνα και να μην είναι επιζήμια για τον τόπο, όπως χαρακτηριστικά είπε. Αντιθέτως αρνήθηκε μάλλον σε ειρωνικό ύφος ότι η επίμαχη περίοδος της αριστερής διακυβέρνησης το 2015, προκάλεσε το οποιοδήποτε πρόβλημα στο ασφαλιστικό.
Η ομιλία του πρωθυπουργού πυροδότησε το κλίμα, αφού κατά ένα μεγάλο μέρος, ίσως και το μεγαλύτερο αναλώθηκε στην ανάλυση των ευθυνών που είχαν οι προηγούμενοι, ξεκινώντας ακόμα και από τη δεκαετία του 1970, χωρίς την παραμικρή αναγνώριση λαθεμένων χειρισμών, ή έστω εκτιμήσεων κατά τον προηγούμενο χρόνο της παρουσίας του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση.
Απευθυνόμενος δε προς την αξιωματική αντιπολίτευση είπε: «Αφού δεν θέλετε να λερώσετε τα χέρια σας με τα δικά σας άπλυτα τουλάχιστον σταματήστε να είστε επιζήμιοι για τον τόπο και κρατήστε στάση ευθύνης για ένα μείζον ζήτημα». Και αναφερόμενος στα κόμματα που κυβέρνησαν τις τελευταίες δεκαετίες σημείωσε:«Παριστάνουν τους εισαγγελείς ενώ έχουν ευθύνες από την δεκαετία του ’70… Αυτή είναι η πραγματικότητα. Χρησιμοποίησαν Ταμεία ως κουμπαρά πολιτικών επιδιώξεων αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Υπονόμευσαν το σύστημα με πελατειακές ρυθμίσεις που το κατέστησαν δαιδαλώδες».
Στην πιο αιχμηρή στιγμή της ομιλίας του κάλεσε την αντιπολίτευση και ιδίως τη ΝΔ να μην ταυτίζεται, όπως είπε με το ΔΝΤ, οι πιέσεις του οποίου οδηγούν σε νέα μείωση των συντάξεων. Ο ίδιος υποσχέθηκε για μία ακόμη φορά ότι δεν θα γίνουν μειώσεις στις συντάξεις και πως αυτή είναι η κόκκινη γραμμή στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές.
Ο κ. Τσίπρας χρησιμοποίησε εφιαλτικές προειδοποιήσεις για την επερχόμενη κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος και υπεράσπισε μετά πάθους την προτεινόμενη από την κυβέρνηση μεταρρύθμιση, αν και επιχείρησε να διαβεβαιώσει ότι οι ρυθμίσεις δεν είναι τόσο επώδυνες όσο λέγεται και ότι γίνονται και θα γίνουν κι άλλες διορθωτικές κινήσεις, ιδίως για τους νέους επιστήμονες. Υποστήριξε ότι η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού δεν γίνεται επειδή το ζητούν οι δανειστές, αλλά γιατί είναι αναγκαία, ώστε να μην καταρρεύσει.
Πάντως στην αρχική του ομιλία ο κ. Τσίπρας απέφυγε να επιτεθεί ευθέως και προσωπικά στον πρόεδρο της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη, αν και άφησε μερικές αιχμές για τη νεοφιλελεύθερη ταυτότητα της νέας ηγεσίας, που όμως δεν εκφράζει όλους, όσοι είναι στην παράταξη αυτή, όπως είπε με νόημα, φωτογραφίζοντας σαφώς την καραμανλική πτέρυγα.
Δραματικοί τόνοι και ευθύνες
«Το ασφαλιστικό δεν είναι βιώσιμο. Το εκτροχιασμένο συνταξιοδοτικό σύστημα με τα σωρευτικά προβλήματα στέρησε αναπτυξιακούς πόρους από την οικονομία συντελώντας στην εμφάνιση της ύφεσης», τόνισε αρχικά και σημείωσε ότι για να πληρωθούν οι συντάξεις του 2016 χρειάζονται πρόσθετοι πόροι 980 εκατ. ευρώ», πρόσθεσε.
«Αν δεν ανατραπεί η πορεία οδηγούμαστε σε κατάρρευση των Ταμείων και αδυναμία πληρωμής συντάξεων», τόνισε και παραδέχθηκε ότι «δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για παραπληροφόρηση και εύκολη δημαγωγία».
«Η πραγματικότητα είναι πως το ασφαλιστικό μας σύστημα δεν είναι βιώσιμο», είπε και εξαπέλυσε επίθεση στις προηγούμενες κυβερνήσεις για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα το ασφαλιστικό.
Υποστήριξε ακόμη ότι η κατάσταση αυτή οφείλεται στο ότι «έγινε λεηλασία των ταμείων από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ τα τελευταία 40 χρόνια». Αναφέρθηκε ειδικά στο χρηματιστηριακό πάρτι, όπου χάθηκαν μεγάλα ποσά από τα Ταμεία και στη συνέχεια περιέγραψε τις επιπτώσεις της κρίσης των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με τις επιλογές των προηγούμενων κυβερνήσεων: «είπε για την εκτόξευση της ανεργίας στο 25%, αλλά και επισήμανε το PSI, ως "επιτομή της καταστροφής" και εγκληματική ενέργεια».
Περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση: «Μόνο στο ΙΚΑ έχουμε μείωση 30% των εισφορών μεταξύ 2010-2014» είπε, προσθέτοντας ότι «οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία ξεπερνούν σήμερα τα 13 δισ.ευρώ».
«O ΟΑΕΕ έλλειμμα 540 εκατ. ευρώ. Το 2017 θα απαιτηθούν επιπλέον πόροι 1,4 δισ. ευρώ και το 2018 επιπλέον πόροι 2,5 δισ. ευρώ», είπε και τόνισε πως δεν θα κάνει ότι έκαναν και οι άλλοι, δηλαδή να κρύψει το πρόβλημα κάτω από το χαλί.
Ερωτήματα προς την αντιπολίτευση
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός έθεσε ερωτήματα προς την αντιπολίτευση, καλώντας την να πάρει ξεκάθαρη θέση σε σειρά διλημμάτων.
«Θα στηρίξετε την συμφωνία της κυβέρνησης με τις εργοδοτικές οργανώσεις ή θα πάτε με το ΔΝΤ στο όνομα μίας νεοφιλελεύθερης λογικής, που οδηγεί σε μειώσεις;» ρώτησε αρχικά.
Στο σημείο εκείνο επικαλέστηκε τη διαφορετική προσέγγιση που έχει η κυβέρνηση από τη ΝΔ σχετικά με το πώς μπορεί να υλοποιηθεί η συμφωνία με τους δανειστές. Ο πρωθυπουργός μάλιστα είχε και μια φραστική αντιπαράθεση με τον κ. Γιάννη Βρούτση (ΝΔ).
«Όταν στις εκλογές του Σεπτεμβρίου με δεδομένη την συμφωνία και το γεγονός ότι δεχθήκαμε την υποχρέωση να μειώσουμε 1% την δαπάνη για ασφαλιστικό σύστημα προσήλθαμε σε εκλογές, είπαμε ότι αυτή είναι η συμφωνία και θα κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για μην πάμε σε νέες περικοπές. Εσείς από τότε διαβάζατε διαφορετικά αυτή την συμφωνία που ψηφίσατε. Ο κ. Βρούτσης διαβεβαίωνε του πολίτες ότι όποιος και αν είναι υπουργός Εργασίας δεν θα έχει παρά να εφαρμόσει την συμφωνία δηλαδή να πετσοκόψει τις συντάξεις και έλεγε ότι μια σύνταξη το χρόνο θα μειωθεί και θα καταργηθεί το ΕΚΑΣ κ.α.» ανέφερε ο κ. Τσίπρας για να απαντήσει ο κ. Βρούτσης από τα έδρανα «στο Χωνί τα διαβάσατε αυτά;».
Ο πρωθυπουργός συνέχισε λέγοντας ότι «Μας λέτε ότι το ασφαλιστικό σύστημα -εδώ σηκώνουμε τα χέρια ψηλά- έγινε μη βιώσιμο από πέρυσι τον Ιανουάριο. Το ασφαλιστικό σύστημα έγινε μη βιώσιμο στους 7 μήνες; Συνεχίστε να το λέτε σε εμάς κάνει καλό. Μας λέτε ότι ένα χρόνο πριν όταν κάνατε εσείς διαπραγμάτευση δεν απαιτούνταν αλλαγές στο ασφαλιστικό και πως οι θεσμοί δεν σας πίεζαν για περικοπές. Πως οι περικοπές 1% είναι λόγο της κακής μας πολιτικής. Να σας θυμίσω για να σταματήσουν τα αστεία επιχειρήματα τι ψηφίσατε στο μεσοπρόθεσμο 2014 – 2018; …. Εκεί αναφερόταν ρητά προοδευτική μείωση από συντάξεις κύριες και επικουρικές όλων των συνταξιούχων. Αυτό αρκεί για να αποκαλύψει το μέγεθος της απάτης και υποκρισίας σας».
Στο στόχαστρο και ο Βασίλης Κικίλιας
«Ιδεολογικά μας χωρίζει άβυσσος», επισήμανε ακόμη ο κ. Τσίπρας απευθυνόμενος και πάλι προς την ΝΔ. «Έχετε νεοφιλελεύθερη αντίληψη. Άκουσα τον κ. Κικίλια που είπε ότι η αναδιανομή είναι κίνητρο για την τεμπελιά των φτωχών. Για εμάς είναι στοιχείο κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτές είναι οι διαχωριστικές γραμμές που μας χωρίζουν με σκληρά νεοφιλελεύθερες απόψεις που τώρα ηγούνται της ΝΔ αν και δεν εκφράζουν το σύνολο του κεντροδεξιού χώρου».
«Βιώσιμο και δίκαιο το σύστημα που προτείνει η κυβένρηση»
Ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι τα προωθούμενα μέτρα δεν φέρνουν περικοπές στις κύριες συντάξεις και καθιστούν βιώσιμο το «ετοιμοθάνατο» ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.
«Προτείνουμε Ενιαίο Φορέα Ασφάλισης για όλους με ενιαίους κανόνες, με αποκλίσεις μόνο σε ειδικές περιπτώσεις όπως οι αγρότες και ελεύθεροι επαγγελματίες. Καθιερώνουμε την Εθνική Σύνταξη για όσους έχουν μόνο 15 χρόνια ασφάλισης. Θα δικαιούνται τη σύνταξη ακόμα και οι μακροχρόνια άνεργοι. Θα ξεκινήσει από 384 ευρώ στα 15 χρόνια ασφάλισης και θα αυξάνεται με τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Θα αναπροσαρμόζεται κατ' έτος. Δεν θα υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια», είπε μετά, υπογραμμίζοντας πως στόχος είναι να εξασφαλιστεί ο δημόσιος και αναδιανεμητικός χαρακτήρας του συστήματος.
Άνοιγμα στους αγρότες
Μεγάλο μέρος της ομιλίας του ο κ. Τσίπρας το αφιέρωσε στους αγρότες, υποστηρίζοντας ότι το νέο σχέδιο δεν φέρνει τον «Αρμαγεδδώνα». Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν περιθώρια βελτιώσεων, ξεκαθάρισε όμως ότι αν δεν προσέλθουν στον διάλογο τότε δεν θα ικανοποιηθούν οι διεκδικήσεις τους. Και πρόσθεσε: «Εμείς θέλουμε να βρούμε λύσεις και είμαστε ανοικτοί στο διάλογο και δεν προκρίνουμε ούτε καταστολή κινητοποιήσεων ούτε έχουμε λόγο να δυσφημίσουμε αγώνες. Οι αγώνες είναι χρήσιμοι αρκεί να έχουν και κατακτήσεις. Θέλω σε αυτό το σημείο να εκφράσω την απορία μου για ένα πρωτοφανές γεγονός. Πάντα είχαμε αγροτικές κινητοποιήσεις και πάντα οι αγρότες είχαν αίτημα να συνομιλήσουν με κυβέρνηση και κυρίως με πρωθυπουργό και βλέπω τώρα που για πρώτη φορά του αυτό τους δίνεται από την αρχή και τους λέμε να έρθουν και κάποιοι εξ αυτών αρνούνται το διάλογο με τον πρωθυπουργό. Αναρωτιέμαι γιατί αν δεν υπάρξει διάλογος οι διεκδικήσεις δεν θα έχουν αποτέλεσμα. Ξεκαθαρίζω ότι είμαστε ανοικτοί σε διάλογο δεν είμαστε σε αντιπαράθεση με αγρότες αλλά με τα προβλήματα τους».
Παραδέχθηκε ότι «εμείς επιβαρύνουμε με 14,5 ευρώ το μήνα περισσότερα την συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών. Τι αντάλλαγμα όμως θα έχουν; Θα πάρουν διπλάσια σύνταξη . Το παράδειγμα αγρότη σήμερα 57 ετών και θα βγει σε σύνταξη 2016, από 2018 θα δίνει 14,5 ευρώ περισσότερα το μήνα όμως θα πάρει σύνταξη 580 και όχι 200 ευρώ που θα έπαιρνε. Σας ρωτώ. Σας απασχολεί το γεγονός;».
Φωτογραφία EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ