Του Μάκη Μπαλαούρα
Το νομοσχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, καθώς εξομαλύνει τη λειτουργία του πιστωτικού συστήματος της χώρας και ενδεχομένως να το επαναφέρει στον «ενάρετο» δρόμο, δηλαδή να το επαναφέρει σε έναν δρόμο που θα το απεμπλέκει από τη διαπλοκή, το γνωστό «τρίγωνο της αμαρτίας» μεταξύ ΜΜΕ, οικονομικών συμφερόντων και πολιτικού συστήματος.
Είναι ένα στοίχημα για εμάς. Έχουμε την πολιτική βούληση να προχωρήσουμε στο χτύπημα της διαπλοκής και να επαναφέρουμε το τραπεζικό σύστημα στον "ενάρετο” δρόμο, επειδή δεν έχουμε «νταβατζήδες» και συμφέροντα να υπηρετήσουμε. Το τραπεζικό σύστημα δεν πρέπει να εργάζεται με τα νέα επενδυτικά προϊόντα(παράγωγα, δομημένα κτλ), αλλά με τα κλασικά προϊόντα της λειτουργίας του, που παρέχουν ρευστότητα και ικανοποιούν τις ανάγκες της οικονομίας.
Επίσης, αυτό το νομοσχέδιο, ελπίζουμε -και εγώ προσωπικά το πιστεύω-, ότι οι τομές που θα επιφέρει θα ικανοποιήσουν και την ηθική απαίτηση του ελληνικού λαού σε σχέση με όσα πέρασε την τελευταία πενταετία, επαναφέροντας την εμπιστοσύνη του απέναντι στο τραπεζικό σύστημα.
Μαζί με την ανακεφαλοποίηση, θα υπάρξει και η αξιολόγηση από τους Θεσμούς, που από ότι φαίνεται θα είναι θετική, γεγονός που θα οδηγήσει στην αποκλιμάκωση των επιτοκίων και την επανασύνδεση των τραπεζών με τη διεθνή αγορά. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να υπάρξει ρευστότητα, που θα διοχετευθεί στην αγορά με χαμηλά επιτόκια.
Αγώνας αντοχής και αγώνας ταχύτητας
Πρόκειται για έναν καινοφανή αγώνα δρόμου, αγώνας αντοχής και συνάμα αγώνας ταχύτητας. Είναι ένας αγώνας ταχύτητας που ξεκινά με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και συνεχίζει με τα «κόκκινα δάνεια». Αυτές οι διαδικασίες είναι παράλληλες, δηλαδή πάνε μαζί. Και εδώ υπάρχει μια μεγάλη διαφορά με τις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών. Τα «κόκκινα δάνεια», επιχειρηματικά,καταναλωτικά ή στεγαστικά, θα εξετασθούν άμεσα σε αυτή τη φάση, έτσι ώστε να υπάρχει μια παράλληλη διαδικασία, η οποία θα είναι πολύ πιο σωστή και αποτελεσματική σε σχέση με προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις. Υπάρχει όμως και ο μεγάλος αγώνας για το χρέος. Γι’ αυτό μίλησα και για αγώνα αντοχής.
Το ζητούμενο σε όλη αυτή την πορεία είναι η αφενός η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, αφετέρου οι επενδύσεις -ιδιωτικές και με συμμετοχή του δημοσίου- καθώς και η αξιοποίηση του «πακέτου Γιούνκερ», προκειμένου να χτυπηθεί η ύφεση. Ήδη τα πρώτα μηνύματα της μείωσης της ύφεσης τα παραδέχθηκε και η Έκθεση της Κομισιόν. Όλα τα παραπάνω, θα μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε στην ανάπτυξη και στην ελάφρυνση των πλέον ευάλωτων στρωμάτων του ελληνικού λαού.
Γιατί χάθηκαν τα λεφτά των ανακεφαλαιοποιήσεων;
Ας δούμε όμως τις λεπτομέρειες της ανακεφαλαιοποίησης προκειμένου να κατανοήσουμε τις διαφορές με τις προηγούμενες.
Αρχικά, η ανακεφαλαιοποίηση του Αλογοσκούφη το 2008 έδωσε 5 δισ. στις τράπεζες, τα οποία δεν έχουν εξολοκλήρου επιστραφεί στο δημόσιο. Αυτό όμως δεν είναι τίποτα μπροστά στα 39 δισεκατομμύρια που μπήκαν στο τραπεζικό σύστημα την περίοδο 2012-2013. Αυτό το ποσό που χρεώθηκε ο ελληνικός λαός, εάν προστεθούν και οι εγγυήσεις, ανέρχεται στο ασύλληπτο ποσό των 130 δισεκατομμυρίων. Αυτά τα λεφτά τι έγιναν; Αναρωτιέται ο πολίτης, αναρωτιόμαστε και εμείς.
Γιατί απέτυχαν άραγε αυτές οι ανακεφαλαιοποιήσεις; Κατά τη γνώμη μου, για δύο σημαντικούς λόγους: Ο ένας είναι ότι δεν έλαβαν υπ’ όψιν τους τον ρυθμό αύξησης των «κόκκινων δανείων». Παρακολουθείστε την εξέλιξή τους: Από 10% στο σύνολο των δανείων το 2010 έφτασαν στο 40% το 2014, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να χειροτερεύουν τη θέση τους.
Το άλλο στοιχείο στο οποίο απέτυχαν οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις, είναι ότι με ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, άφησαν τις προηγούμενες διοικήσεις να παραμείνουν στη θέση τους! Δηλαδή αυτοί που δημιούργησαν τα προβλήματα παρέμειναν στις ίδιες θέσεις, προκειμένου να οδηγήσουν στην επίλυση τους. Αυτό είναι παγκόσμια πρωτοτυπία. Παντού, όπου το κράτος συνδράμει ώστε να ενισχυθούν οι τράπεζες, αλλάζουν οι διοικήσεις. Εδώ, όμως, λόγω της γνωστής διαπλοκής, δε συνέβη αυτό.
Έχουμε, λοιπόν, έναν αγώνα ταχύτητας για την ανακεφαλαιοποίηση, καθώς από την 1-1-2016, δηλαδή σε λίγες εβδομάδες, εάν δεν γίνει η ανακεφαλαιοποίηση, υπάρχει κίνδυνος να σημειωθούν «κουρέματα» καταθέσεων πάνω από 100.000 ευρώ. Επομένως, με το νομοσχέδιο αυτό θέλουμε να διασφαλίσουμε τις καταθέσεις και να απομακρύνουμε τον οποιοδήποτε φόβο σχετικά με αυτές.
Μεγάλες οι διαφορές με τις προηγούμενες
Από τη Συμφωνία που υπογράφηκε με τους Θεσμούς έχουμε πάρει ένα «μαξιλάρι» 25 δισ. Τα ποσά βέβαια που θα χρειαστούν θα είναι πολύ μικρότερα, ενώ οι πολιτικοί μας αντίπαλοι μας κατηγορούν ότι φορτώνουμε τον ελληνικό λαό με υπέρογκα ποσά.
Ταυτόχρονα, θα έχουμε πλήρη δικαιώματα ψήφου. Θυμίζω ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν είχαν εξασφαλίσει μετοχές με δικαίωμα ψήφου, παρόλο το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος δάνειζε τις τράπεζες με τεράστια ποσά που αντιστοιχούσαν περίπου στο 60% των αναγκών τους.
Επιπλέον με το παρόν νομοσχέδιο ανοίγει ο δρόμος για δημόσια λογοδοσία και διαφάνεια των τραπεζών, που μπορεί να φθάσει μέχρι και την αποπομπή των τραπεζιτών, εφ’ όσον εντοπιστούν προβλήματα στη διαχείριση των τραπεζών.
Εμείς, τέλος, σκοπεύουμε να προχωρήσουμε στη δημιουργία τραπεζών ειδικού σκοπού, όπως αναπτυξιακή και γεωργική, αρχίζοντας σήμερα με τη σωτηρία των συνεταιριστικών. Με το ν/σ προστατεύουμε τις συνεταιριστικές τράπεζες, γιατί η λογική μας είναι να τις κρατήσουμε ζωντανές, να τις κρατήσουμε ανακεφαλαιοποιημένες, προκειμένου να συμβάλουν στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας.
Βεβαίως, υπάρχουν σημεία όπου έγιναν συμβιβασμοί, όπως είναι οι μισθοί των ανθρώπων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (που τους θεωρούμε υπέρογκους), καθώς και ζητήματα ασυλίας.
Τη στιγμή βέβαια που προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ μας κατηγόρησαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και η προηγούμενη διακυβέρνησή του ευθύνεται για τη φυγή κεφαλαίων (bank run). Σας θυμίζω τις δηλώσεις του Σαμαρά, Πρωθυπουργού τότε της χώρας, που είπε ότι από την ημέρα της ανάληψης της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κλειστά τα ΑΤΜ. Σας θυμίζω τις δηλώσεις Γεωργιάδη, ότι θα πάρει τα λεφτά του στο εξωτερικό. Σας θυμίζω την κυρία Μπακογιάννη, η οποία είπε ότι το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος θα κλείσουν οι τράπεζες και θα έχουμε capital controls. Πρέπει, όμως, να θυμηθούμε και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τους δανειστές μας (εγώ αποφεύγω τη λέξη «εταίροι») που έκαναν το καθετί, κόβοντας τη δυνατότητα προσφυγής μας στα έντοκα γραμμάτια, παρέχοντας ρευστότητα με το σταγονόμετρο μέσω του ELA, καθώς και την οικονομική ασφυξία που μας οδήγησε στον περιορισμό της κίνησης κεφαλαίων.
*Το παραπάνω άρθρο στηρίχτηκε στην ομιλία του βουλευτή Ηλείας, ως εισηγητή στο νομοσχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.