Τον Γιάννη Μπεχράκη επέλεξε ο Guardian να ανακηρύξει φωτογράφο της χρονιάς 2015.
Ο λόγος, οι εκπληκτικές εικόνες του Έλληνα φωτογράφου, για τις δύο από τις μεγαλύτερες κρίσεις του 2015 - την κρίση των προσφύγων και την οικονομική κατάρρευση στην Ελλάδα.
Mε αφορμή το βραβείο, μιλήσαμε με τον Γιάννη Μπεχράκη, που δεν έκρυψε τη χαρά του, αλλα παράλληλα, τον διέκρινε μια ιερή σεμνότητα. «Το βραβείο είναι ένα κομμάτι μόνο και είναι καλοδεχούμενο. Ο Guardian, δίνει μεγάλη βαρύτητα στη φωτογραφία»
Όταν τον ρωτήσαμε αν ήταν η χρονιά του φέτος, μας απάντησε: «Φέτος ήταν η χρονιά της Ελλάδας. Είχαμε δύο μεγάλες κρίσεις. Έτυχε να είμαι εγώ υπεύθυνος για την κάλυψη και να είμαι και Έλληνας. Προσπάθησα να καλύψω αυτές τις δύο κρίσεις με πλήρη αφοσίωση. Ελπίζω να τις κάλυψα και όσο πιο ηθικά μπορούσα».
Τι είναι αυτό όμως που θέλει να πει ο Γιάννης Μπεχράκης με τις φωτογραφίες του; «Αυτό που κάνω είναι σημαντικό. Να είμαι εκεί, να φωτογραφίζω και να κάνω το κοινό να μη μπορεί να πει, "δεν ήξερα". Το θέλω συνυπεύθυνο.
Καλύπτω ήδη το προσφυγικό και το μεταναστευτικό για πάνω από 25 χρόνια, αλλά φέτος ήταν διαφορετικά: οι μετανάστες έφθαναν στην πατρίδα μου. Πλοία έφταναν κάθε βράδυ. Όλοι στα πλοία ήταν φοβισμένοι, επειδή δεν γνώριζαν πώς θα εντιδράσουν η αστυνομία και οι ντόπιοι.
Πέρυσι, ήμουν στην Suruc στα τουρκο-συριακά σύνορα απαθανατίζοντας τις χιλιάδες των Κούρδων προσφύγων που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από την πόλη Αΐν αλ-Αράμπ. Φέτος στη Λέσβο, ένας άνθρωπος που συνάντησα στην Suruc με αναγνώρισε. «Τα κατάφερα φίλε μου, τα κατάφερα», μου είπε.
Το λιγότερο δύσκολο κομμάτι ήταν να βγάλω φωτογραφίες. Ο μεγαλύτερος αγώνας ήταν η συναισθηματική εμπλοκή ... ήταν τόσο λυπηρό να βλέπουμε το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά.
Άρχιζα να δουλεύω στις 6:30 το πρωί και τελείωνα στις 23:00 το βράδυ. Σκάφη συνέχιζαν να έρχονται μέσα στη νύχτα. Γύρω στο μεσημέρι σταματούσαν για λίγες ώρες, επειδή ο ήλιος ήταν καυτός. Σταματούσα στις 2μμ και στη συνέχεια, ξεκινούσα πάλι στις 16:00.
Μια μέρα φωτογράφιζα μια σχεδία, όταν παρατήρησα κίνηση στο νερό. Νόμιζα ότι κάποιος είχε πηδήξει στη θάλασσα. Έβαλα τότε διαφορετικό φακό και είδα ένα πτερύγιο. Ένα δελφίνι πήδηξε σχεδόν μπροστά από τη σχεδία. Ήταν μια πραγματικά μαγική στιγμή. Ήταν σαν το δελφίνι να έδειχνε το δρόμο καλωσορίζοντας τους ανθρώπους.
Η συναισθηματική επίδραση από την κάλυψη της προσφυγικής κρίσης είναι καταστροφική. Υποφέρω από αϋπνία και εφιάλτες, ενώ αισθάνθηκα ένοχος πολλές φορές που δεν είμαι σε θέση να κάνω περισσότερα. Έχω κι εγώ προσφυγικό αίμα και είμαι πατέρας.
Η φωτογραφία μπορεί να αφήσει τους ανθρώπους άφωνους με τη δύναμη και την ομορφιά της. Μπορεί να στείλει ένα μήνυμα, να κάνει τους ανθρώπους να κλαίνε ή να γελούν ή και τα δύο. Μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ένοχοι - ή να δώσουν χρήματα για καλό σκοπό. Και μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν δύο φορές πριν τραβήξουν τη σκανδάλη ...
